Τετάρτη 11 Ιουλίου 2012

Μαρτύριον της Αγίας Ευφημίας εν τω Ιπποδρόμω


Από τον Αντίοχο, αξιωματούχο, χτίστηκε μεταξύ του 416-418 στα δυτικά του ιπποδρόμου ένα παλάτι.Όταν έπεσε σε δυσμένεια το 438 αυτό το παλάτι και τα πλούτη του πέρασαν στην αυτοκρατορική περιουσία. Είχε διαφορες χρήσεις και ονομάζονταν και οικείαι βασιλικαί. Από τον αυτοκράτορα Ιουστίνο (518-528) το κύριο μέρος μετατράπηκε σε εκκλησία της αγίας Ευφημίας, κατασκευάστηκε ένα σύνθρονο και ιερό με τέμπλο με προσανατολισμό στην ανατολή.


Τα χρόνια ανάμεσα στα 615 και 626 οι Πέρσες έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη, τα λείψανα της Αγίας που βρισκόταν στη Χαλκηδόνα κινδύνευαν κι έτσι μεταφέρθηκαν στην Πόλη στο ναό της Αγίας στον Ιππόδρομο όπου και φτιάχτηκε μαυσωλείο.


Το 766 ο Κωνσταντίνος Κοπρώνυμος ανάμεσα στα πολλά μέτρα που πήρε εναντίον των εικόνων και της Εκκλησίας έκλεισε την εκκλησία και κατέστρεψε τον τάφο, ο χρυσός που υπήρχε πάρθηκε και τα λείψανα ένα μέρος τους μεταφέρθηκε στη Λήμνο.Η εκκλησία χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη όπλων και αχυρώνας.


Το 796-797 από την αυτοκράτειρα Ειρήνη τα λείψανα επέστρεψαν στην εκκλησία που αποκαταστάθηκε μετά από εργασίες και προστέθηκε ένα τέμπλο. Από αυτή την εποχή θεωρείται ότι η εκκλησία πέρασε στη δικαιοδοσία της Μητρόπολης Χαλκηδόνας αν και στην πραγματικότητα πέρασε από τα τέλη του 11ου αι. και μετά.


Ο Ρωμανός Β΄ (959-963) το 961 φυλάκισε εκεί τις αδερφές του αφού ακόμη χαρακτηριζόταν ως παλάτι. Στις μετέπειτα περιόδους παύει να αναφέρεται ως παλάτι.


Η φωτιά που ξέσπασε το 1203 στην Μέση Οδό δεν άφησε ανεπηρέαστη και την εκκλησία.Εκείνη την περίοδο στον εξωτερικό διάδρομο φτιάχνεται ένας ιερός τάφος.


Το 1280-1290 γίνονται εργασίες ανακατασκευής και φτιάχνονται καινούργιες τοιχογραφίες που έμειναν ως τις μέρες μας.Θεωρούνταν ένα σημαντικό προσκύνημα της εποχής εκείνης.


Η Χαλκηδόνα ήδη από το 1360 είχε περάσει στα χέρια των Τούρκων έτσι το 1390 η εκκλησία πέρασε στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου.


Μετά την Άλωση της Πόλης το 1453 για μια περίοδο η περιοχή ερήμωσε. Στη συνέχεια άρχισε να χτίζεται ένα μεγάλο σαράι στα βόρεια του Ιπποδρόμου, τμήμα αυτού χτίστηκε πάνω σε τμήματα του παλατιού του Αντίοχου και τα απομεινάρια της εκκλησίας γκρεμίστηκαν. Τα λείψανα της Αγίας ήδη από την Άλωση βρίσκονταν στο Πατριαρχείο.


Το 1748 τα χώματα από τα θεμέλια του κατασκευαζόμενου τζαμιού Nur-i Osmaniye αδειάστηκαν πάνω στην εκκλησία. Ο Server Dede (πέθανε το 1766) πήρε κομμάτια από την εκκλησία για το χτίσιμο του μαυσωλείου του.


Τα κατοπινά χρόνια μικρά σπίτια χτίστηκαν στην περιοχή και μια φυλακή. Η φυλακή η οποία ήδη είχε αρχίσει να καταρέει το 1939 κατεδαφίστηκε και τότε ήρθαν στο φως τα ερείπια της εκκλησίας και οι τοιχογραφίες. Από το 1942 και μετά έγιναν ανασκαφές από τον A. M. Schneider και τον R. Nauman.


 









Αυτές οι ανασκαφές συνεχίστηκαν το 1950-52 από τον R. Duyuran.Από το 1957 κι έπειτα το Βυζαντινό Ινστιτούτο έκανε εργασίες συντήρησης.




Σήμερα ο ευρύτερος χώρος είναι πάρκο όπου μέσα του υπάρχουν και τα ερείπια των παλατιών του Αντίοχου και του Λαύσου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου